گفت‌وگو با طراح و سازنده سامانه شبيه‌ساز رانندگي تعليم رانندگي در محيط مجازي

 

تصادف جاده‌اي، ششمين علت مرگ و مير در دنيا محسوب مي‌شود كه روزانه عده زيادي را به كام مرگ مي‌برد. اما مرگ تنها روي اين ماجرا نيست. چهره‌هاي بدتري هم از مرگ وجود دارد؛ مانند مجروح شدن كه در بسياري از مواقع با قطع عضو، قطع نخاع، ناراحتي عصبي و مشكلات روحي- رواني افراد توام مي‌شود. سوال اساسي كه هنگام مواجه شدن با اين صحنه‌ها ذهنشان را درگير مي‌كند اين است كه آيا به راستي راهكاري عملي براي مقابله با چنين حوادثي وجود دارد؟ يكي از مخترعان و محققان آذربايجاني تدبيري براي اين معضل جهاني انديشيده است؛ طراحي و توليد نخستين شبيه‌ساز رانندگي كه باعث مي‌شود تمرين و آمادگي رانندگان در برخورد با شرايط بحراني افزايش يابد. اين موضوع كه مي‌تواند باعث كاهش تصادفات رانندگي شود، بهانه‌اي شد تا در سال حمايت از توليد و سرمايه ايراني، مصاحبه‌اي با مهندس صفر فتحي، طراح و سازنده اين شبيه‌ساز داشته باشيم.

شبيه‌ساز رانندگي چيست و چه مزايايي نسبت به تمرين با خودروهاي معمولي دارد؟

شبيه‌ساز رانندگي دومنظوره همان خودروي حقيقي است كه با مدل رياضي صحيح و بي‌نقص طراحي شده و داراي تجهيزات سخت‌افزاري، نرم‌افزاري و مكانيكي مانند فرمان، دنده، گاز و ساير اجزاي خودروست. نرم‌افزار آن هم براساس اطلاعات دريافتي، جزئيات حركتي و رفتار ماشين را شبيه‌سازي كرده كه منجر به پخش تصاوير روي مانيتور مي‌شود. اين دستگاه به گونه‌اي طراحي شده كه به محض نشستن كاربر و كارآموز پشت سيستم، تمام شرايط رانندگي را فراهم مي‌كند و كاربر مي‌تواند تمام مهارت‌هاي رانندگي را در محيطي مجازي، امن، بدون مصرف سوخت، ايجاد ترافيك و آلودگي هوا و استهلاك خودرو به درستي فراگيرد. يكي ديگر از مزيت‌هاي استفاده از اين دستگاه اين است كه تمام عوامل خطرساز و حادثه‌آفرين​ واقعي را شبيه‌سازي مي‌كند تا كارآموز حضور ذهن و آمادگي بيشتري نسبت به مقابله با چنين حوادثي را پيدا كند. اين كار باعث مي‌شود سهم قابل‌توجهي از خسارات وارده جاني و مالي كاهش پيدا كند. به همين دليل اين دستگاه مي‌تواند در همه آموزشگاه‌هاي كشور، پارك‌هاي تفريحي، نيروهاي نظامي و انتظامي مورد بهره‌برداري قرار گيرد.

چه شد به فكر ساخت چنين دستگاهي افتاديد؟

زمان دانشجويي در كشور آمريكا از يك ارگان نظامي بازديد داشتم. يك افسر با سيستم قديمي كرونومترداري راننده‌اي را تست مي‌كرد. در همان لحظه طرحي به ذهنم خطور كرد كه هم آموزش را ارتقاء و هم تست را به طور جدي انجام مي‌داد. اين طرح را به همان افسر پيشنهاد دادم. او نشاني‌ام را گرفت و عصر همان روز همراه يك گروه نظامي به سراغم آمد. طي صحبت‌هايي كه به انجام رسيد، قرار شد براي اجرايي شدن اين طرح، كارگاهي با تجهيزات كامل در اختيار من قرار گيرد. به اين طريق براي اولين‌بار طرح شبيه‌ساز براي رانندگي روي يك مدل از اتومبيل فورد اجرايي شد. با توجه با اين‌ كه در آن زمان هنوز كامپيوتر رونق امروزه را نداشت. آن سيستم با اسلايد كـــار مي‌كرد. پس از آن طولي نكشيد كه انگلستان و ديگر كشورها هم از آن سيستم استقبال كردند و امروزه همين دستگاه با تكنولوژي بالاتري مورد بهره‌برداري آنان قرار مي‌گيرد.

آيا اين طرح در كشور خودمان هم مورد استقبال قرار گرفته است؟

نه، متاسفانه در كشور ما مقاومت براي تجهيزات جديد خيلي زياد است. مثلا در اولين قدم براي توليد انبوه اين طرح، نامه‌اي از طرف نيروي انتظامي به من ابلاغ شد كه سيمولاتور (شبيه‌ساز رانندگي) در آموزش قدغن است و هيچ‌كس نمي‌تواند استفاده كند. اگر ما مرگ و مير جاده و خيابان را به سطح پايين برسانيم و به انسان‌ها آموزش درست رانندگي كردن را ياد بدهيم، براي كشور ضرر دارد؟ اما آشنايي نداشتن برخي مسئولان نسبت به شبيه‌ساز رانندگي و سنگ‌پراكني‌هاي متعدد و از سر باز كردن آنها هم مانع نشد كه من از اجراي چنين كاري در كشور خسته شوم. عاقبت با لطف خدا و پشتكار و اراده قوي‌ام موفق شدم با اخذ وام 80 ميليوني با سود 15 درصد دو دستگاه بسازم و در آموزشگاه‌هاي تبريز نصب كنم. شكر خدا با همان دو دستگاه توانستم وام بانك را بپردازم و با توليد انبوه اين دستگاه در سال 84 براي بسياري از جوانان جوياي كار اشتغالزايي كنم.

چه ويژگي‌اي در طرح بود كه شما را به اين سمت گرايش داد تا براي چنين طرحي سرمايه‌گذاري كنيد؟ چرا به فكر توليد محصول كپي شده وارداتي نيفتاديد؟

فتحي: اين دستگاه به گونه‌اي طراحي شده كه به محض نشستن كاربر و كارآموز پشت سيستم، تمام شرايط رانندگي را فراهم مي‌كند و كاربر مي‌تواند تمام مهارت‌هاي رانندگي را در محيطي مجازي، امن، بدون مصرف سوخت، ايجاد ترافيك و آلودگي هوا و استهلاك خودرو به درستي فراگيرد

كارآفرين محبوب خداست. آيا مي‌توان محبوبيت نزد خدا را به چيز ديگري فروخت و محصولات بيگانگان را ارج نهاد و محصول داخلي را بي‌ارزش كرد؟ پس بايد هر فرد ايراني خلاقيت داشته باشد و توليد داخلي خودش را ضمن استفاده، عرضه هم كند. كاري كه متاسفانه هم‌اكنون در كشور ما كمرنگ جلوه كرده و دولت توجهي به اين مهم ندارد و كارخانه‌ها را به حال خود رها كرده است. در حالي كه اگر كارگاه توليدي يك محقق پشتيباني شود، آن كارگاه به كارخانه تبديل و امكان كار براي افراد بيشتري فراهم خواهد شد. من هم اگر زماني كه براي اين كار سرمايه‌گذاري مي‌كردم سرمايه خودم را براي برجسازي به كار مي‌بردم قطعا الان خيلي ثروتمند بودم، اما براي من آن ثروت بادآورده هيچ ارزشي نداشت، چون از ثروت من افراد زيادي نمي‌توانستند امرار معاش كنند، در حالي كه اين اختراع كوچك من در فاز اول براي 2000 نفر و پس از آن براي 8000 نفر در فازهاي بعدي توليد كار خواهد كرد كه ارزش اين كار بيش از ثروت‌اندوزي من است.

ارائه چنين طرحي در بلندمدت چه نقشي در تامين نيازهاي كشور دارد؟

براي آموزش تجهيزات حركتي، به سر منشأ ارتقاي تمام علوم يعني علم شبيه‌سازي نياز است و علم پزشكي، هوايي، دريايي و زميني در آينده نزديك مستلزم داشتن تكنولوژي شبيه‌سازي خواهد بود. پس اگر فرد دلسوزي براي كشور باشيم بايد درخصوص شبيه‌سازي هوايي، دريايي و زميني به خودكفايي برسيم و به آن ارزش بدهيم در غير اين صورت رشد و ارتقاي آموزش‌هاي مربوط بي‌ثمر خواهد بود. حدود 40 سال پيش آمار تصادف وسايل نقليه در كشور آمريكا بيداد مي‌كرد، اما با استفاده از اين طرح كه 20 سال از زمان آن مي‌گذرد ميزان تصادفات رانندگي كشور آمريكا به ميزان قابل‌توجهي كاهش يافته است. پس چرا ما نبايد از اين وسيله آموزشي كه كاهش مصرف سوخت (اساسي‌ترين مشكل جامعه)، مرگ و مير تصادفات، خسارات مالي، ترافيك، آلودگي هوا و هزينه آموزش، از بين بردن استرس و آموزش مهارت كافي و عكس‌العمل سريع در مقابل بروز حوادث که از جمله مزيت‌هاي مهم آن است، در كشورمان استفاده كنيم؟ اگر مسئولان كشوري اجازه بدهند ما بدون كمك مالي دولت، كل آموزشگاه‌هاي كشور را به چنين سيستمي مجهز كنيم، طي 10 تا 15 سال آمار تصادف در خيابان و جاده‌هاي كشور بسيار كاهش خواهد يافت.

به عنوان كسي كه بيش از 38 سال در عرصه توليد ثروت از علم و دانش به فعاليت پرداخته‌ايد، فكر مي‌كنيد غفلت از اين امر مهم چه زيان‌ها و پيامدهايي به همراه خواهد داشت؟

امسال سال توليد ملي و حمايت از سرمايه ايراني اعلام شد، چند ارگان به اين امر مهم توجه داشتند؟ در صورتي كه غفلت از اين امر مهم يا هر طرح ديگر موجب صدمه رسيدن به پايه‌هاي اجتماعي مي‌شود. ما به تحريم تهديد شده‌ايم، در حالي كه موضوع تحريم نيست بلكه جنگ تكنولوژي است. چرا ما نبايد تكنولوژي خود را ارتقا دهيم؟ صرفا با شعار دادن مشكلي حل مي‌شود؟ ما بايد دست به دست يكديگر دهيم و با اعتماد به نفس براي توليد بيشتر محصولات داخلي تلاش كنيم. جوانان را به سمت خلاقيت و نوآوري سوق دهيم تا از قافله تكنولوژي كه دنيا به سمت آن پيش مي‌رود، عقب نمانيم.





تاريخ : سه شنبه 28 شهريور 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |